Ratusz w Rawiczu to imponująca konstrukcja, której historia sięga lat 1753–1756. Zlokalizowany w samym sercu rynku, ten zabytkowy budynek stanowi istotny element architektoniczny i kulturowy tego regionu.
Jego niepowtarzalny styl i znaczenie sprawiają, że jest nie tylko ważnym punktem orientacyjnym dla mieszkańców, ale i ciekawym miejscem do odwiedzenia dla turystów.
Historia
„Pierwsza wersja ratusza w Rawiczu, wykonana z drewna, została zbudowana po tym, jak wsi nadano prawa miejskie, lecz niestety uległa zniszczeniu podczas potopu szwedzkiego. Podstawy nowego ratusza zostały wzniesione w 1683 roku, ale dalsze prace budowlane zostały wstrzymane aż do roku 1753. To właśnie wtedy, Katarzyna z Opalińskich Sapieha zleciła stworzenie projektu oraz budowę ratusza architektowi Leopoldowi Ostritzowi z Trzebnicy. Warto zaznaczyć, że rok 1753 został zapisany na jednym z belek w sklepieniu budynku.
Rok później w wieży ratusza umieszczono złotą gałkę, w której znalazły się dokumenty oraz monety z tamtej epoki, a ich odkrycie miało miejsce pod koniec XIX wieku. Natomiast w 1783 roku, dzięki staraniom burmistrza Krystiana Styeglera, ratusz wzbogacił się o pierwszy w Polsce piorunochron. Chociaż warto dodać, że w obecnych granicach Polski, pierwszy piorunochron został zainstalowany w Żaganiu w 1769 roku, który zamontował opat Johann Ignatz Felbiger na wieży kościoła parafialnego.
Początkowo w budynku ratusza oprócz magistratu znajdowała się komora celna, posterunek straży, areszt oraz waga miejska. Wokół ratusza rozwijały się jatki i sklepy, które funkcjonowały aż do czasów zaborów. Władające miasto organy administracyjne miały swoją siedzibę w ratuszu aż do lat 70. XX wieku.
Podczas remontu przeprowadzonego w 1967 roku odkryto ponownie zawartość pamiątkowej kuli, która została przekazana do muzeum, a w jej miejsce wstawiono nowe pamiątki. W 1974 roku budynek stał się siedzibą Muzeum Ziemi Rawickiej. Na piętrze mieści się Urząd Stanu Cywilnego. Obiekt ten jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego od 8 listopada 1965 roku.”
Ratusz
Ratusz w Rawiczu, świetny przykład architektury barokowej, został zbudowany na prostokątnym planie. Pomimo remontów przeprowadzonych w 1853 i 1967 roku, nie wprowadzono w budynku znaczących modyfikacji. Elewacja ratusza jest podzielona na 9 osi wizualnych, które są oddzielone pilastrami sięgającymi do dachu.
Budynek charakteryzuje się dachem mansardowym, który wzbogacają lukarny, przynoszące naturalne światło na poddasze. Z kalenicy ratusza wyrasta mała czworoboczna wieżyczka, na której umieszczono zegar, a całość wieńczy blaszany hełm. Fundatorka budowli, Katarzyna z Opalińskich Sapieżanka, pozostawiła po sobie znaczący ślad, umieszczając swój herb w kartuszu nad portalem wejściowym, znajdującym się po zachodniej stronie obiektu.
Na wschodniej fasadzie budynku można zauważyć rokokowy kartusz, który przedstawia herb miasta. We wnętrzach ratusza zachowały się także imponujące sklepienia kolebkowe z lunetami, co świadczy o jego bogatej historii. Dodatkowo, w tym miejscu mieści się ekspozycja Muzeum Ziemi Rawickiej, gdzie wystawiane są m.in. portrety dawnych właścicieli Rawicza, namalowane przez uznanego miejscowego malarza, Gottloba Siegemunda Knoefvela, który tworzył w latach 1762–1780.
Warto dodać, że pod ratuszem miały miejsce wydarzenia znane jako krwawy piątek, które były związane z rozruchami głodowymi w 1921 roku. Wydarzenie to oraz jego ofiary zostały upamiętnione tablicą, która znajduje się na południowej ścianie budynku.
Przypisy
- Żagań – Zespół Kasztorny Poaugustiański. Lubuski Urząd Wojewódzki. [dostęp 02.12.2016 r.]
- Żagań – poaugustiański zespół klasztorny. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 18.04.2013 r. [dostęp 02.12.2016 r.]
- Roman Pawlak: Polska – Zabytkowe ratusze. Warszawa: Sport i Turystyka, Muza SA, 2003, s. 307-309.
- Ratusz w Rawiczu, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 568.
- Kazimierz Szalewski: Leszno i okolice. Sport i Turystyka, 1981, s. 116-118.
- Bogdan Zgodziński: Województwo leszczyńskie. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981, s. 113-114.
- Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 203. [dostęp 12.11.2016 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Stadion im. Floriana Kapały w Rawiczu | Zakład Karny w Rawiczu | Parafia św. Andrzeja Apostoła w Rawiczu-Sarnowej | Planty (Rawicz) | Osiedle Sierakowo | Muzeum Ziemi Rawickiej w Rawiczu | Zbór ewangelicko-augsburski w Rawiczu | Dwór w SarnowejOceń: Ratusz w Rawiczu