Jan Marian Hasik, urodzony 15 marca 1922 roku w Rawiczu, to postać niezwykle zasłużona dla polskiej medycyny. Zmarł 7 października 2001 roku w Poznaniu. Jako lekarz, gastroenterolog oraz dietetyk miał ogromny wpływ na rozwój swoich dziedzin, a jego prace przyczyniły się do postępu w terapii gastroenterologicznej.
Hasik był również fitoterapeutą, co oznacza, że zajmował się terapią roślinami, wykorzystywanymi w leczeniu różnych dolegliwości. Jego wiedza i doświadczenie sprawiły, że stał się uznawanym nauczycielem akademickim oraz wykładowcą Akademii Medycznej w Poznaniu, gdzie dzielił się swoją pasją i umiejętnościami z przyszłymi pokoleniami lekarzy.
Wyróżnienia, które zdobył w swojej karierze, w tym tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle, świadczą o jego znaczeniu w świecie nauki oraz medycyny.
Życiorys
Jan Hasik był synem Jana, który pracował jako urzędnik pocztowy w Rawiczu, oraz Teodozji. W miejscowości, w której się wychował, ukończył edukację w szkole powszechnej oraz cztery klasy gimnazjum. W 1938 roku podjął wyzwanie i przystąpił do egzaminu konkursowego, który umożliwił mu wstąpienie do V kompanii Korpusu Kadetów nr 2 im. Marszałka Rydza-Śmigłego w Rawiczu. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, w obliczu wojennych działań, ewakuował się wraz z Korpusem Kadetów aż do Lwowa, gdzie brał udział w walkach obronnych.
Po zakończeniu wojny, w grudniu 1939 roku, powrócił do Rawicza. W tamtym okresie okupacji musiał znaleźć sposób na zarobek, dlatego podjął pracę fizyczną. W styczniu 1945 roku wznowił naukę w Państwowym Gimnazjum i Liceum w Rawiczu, gdzie w lipcu tego samego roku złożył egzamin maturalny. Po maturze, w latach 1945–1952, studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego i w Akademii Medycznej w Poznaniu.
W październiku 1951 roku rozpoczął pracę w II Klinice Chorób Wewnętrznych, kierowanej przez profesora Jana Roguskiego. Po zrealizowaniu specjalizacji I i II stopnia w dziedzinie chorób wewnętrznych, w 1959 roku uzyskał tytuł doktora medycyny, na podstawie pracy dotyczącej Kwasu askorbinowego w przewlekłej niewydolności krążenia. W 1964 roku obronił pracę habilitacyjną, omawiając zmiany hemodynamiczne u pacjentów z nadczynnością tarczycy oraz czerwienicą prawdziwą, stosując leczenie izotopami promieniotwórczymi.
W latach 1959–1960 spędził czas na stypendium w klinice w Bernie. 1 kwietnia 1970 roku objął stanowisko kierownika Kliniki Gastroenterologii w Instytucie Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Poznaniu, a wkrótce potem również zastępcy dyrektora Instytutu. We wrześniu 1972 roku był świadkiem swojego awansu na profesora nadzwyczajnego. W tym samym roku został prodziekanem, a w latach 1975–1981 pełnił dowodzenie na stanowisku dziekana Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej. Zainicjował również powstanie Wojewódzkiego Ośrodka Dietetycznego przy II Klinice Chorób Wewnętrznych, gdzie zajął pozycję zastępcy kierownika, a następnie kierownika. 4 czerwca 1980 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, a w 1985 roku objął stanowisko dyrektora Instytutu Chorób Wewnętrznych.
Jego dorobek naukowy obejmował autorstwo lub współautorstwo 595 publikacji, w tym 83 książek. Jan Hasik był także pierwszym autorem popularnych podręczników, takich jak Podstawy dietetyki oraz Dietetyka. W 2001 roku opublikował także monografię zatytułowaną Podstawy żywienia człowieka chorego. Uczestniczył w około 220 kongresach oraz konferencjach naukowych odbywających się zarówno w kraju, jak i za granicą. Jako aktywny członek Polskiego Towarzystwa Lekarskiego od 1991 roku był jego członkiem honorowym, a także aktywnie działał w innych organizacjach, takich jak Towarzystwo Internistów Polskich oraz Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne. Pełnił wiele prestiżowych ról, w tym przewodniczył Komisji Dietetyki Polskiej Akademii Nauk oraz był członkiem Prezydium Komitetu Medycyny Doświadczalnej PAN.
W 1991 roku dołączył do New York Academy of Science, a także był pełnomocnikiem rektora Akademii Medycznej do spraw współpracy z Uniwersytetem Marcina Lutra w Halle, gdzie w 1997 roku został uhonorowany doktoratem honorowym. Również w 1989 roku przyczynił się do reaktywacji czasopisma „Nowiny Lekarskie”, obejmując stanowisko redaktora naczelnego. Sprzyjał publikacjom naukowym, zasiadając w radach redakcyjnych takich czasopism jak „Gastroenterologia Polska”, „Acta Endoscopica Polona”, „Herba Polonica” czy „Postępy Fitoterapii”. Własnym sumptem wydał także autobiograficzną książkę zatytułowaną Rawicz, moja miłość.
Jan Hasik był wielokrotnie odznaczany, w tym dostąpił zaszczytów Krzyży Kawalerskiego i Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Walecznych. Zmarł 7 października 2001 roku w Poznaniu i spoczywa na Cmentarzu na Junikowie.
Przypisy
- Konrad Seige: XX Sympozjum Poznań – Halle: Pamięci Prof. dr hab. dr h.c. Jana Hasika. „Nowiny Lekarskie”. Vol. 76 (2007), nr 3. ISSN 0860-7397.
- Prof. dr hab. med. dr h.c. Jan Hasik (1922–2001). „Nowiny Lekarskie”. Vol. 70 (2001), nr 12. ISSN 0860-7397.
- Jerzy Lutomski: Prof. dr hab. dr h.c. Jan Hasik nie żyje. „Nowiny Lekarskie”. Vol. 70 (2001), nr 12. ISSN 0860-7397.
- Jerzy Alkiewicz: Prof. dr hab. dr h.c. Jan Hasik nie żyje. „Postępy Fitoterapii”. 4/2001. ISSN 1509-8699.
- Zbigniew Bartkowiak: Wspomnienie o prof. Janie Hasiku. „Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiej Izby Lekarskiej”. 1 (87)/2002. ISSN 1233-2216.
- Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 288. ISBN 83-223-2073-6.
Oceń: Jan Hasik